DSM-IV

Inleiding

De DSM in DSM-IV staat voor Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. De IV geeft aan dat het de vierde editie betreft. De volgende editie wordt dus DSM-V. De DSM-IV is een systeem voor onderzoek naar psychische stoornissen, afwijkingen en functioneren. De DSM-IV bestaat uit 5 assen die elk een ander aspect beschrijven.

As I

As I beschrijft klinische syndromen. Het gaat hier om bepaalde symptomen die langere tijd of herhaaldelijk aanwezig moeten zijn in een bepaalde samenhang.

De volgende stoornissen kunnen gediagnoseerd worden in As I:

Stoornissen in de kindertijd

Zwakzinnigheid
Leesstoornis
Rekenstoornis
Stoornis in de schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid
Leerstoornis NAO
Coordinatieontwikkelingsstoornis
Autistische stoornis
Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit
Gedragsstoornis
Gedragsstoornis NAO

Psychotische stoornissen

Schizofrenie
Schizoaffectieve stoornis
Schizofreniforme stoornis
Waanstoornis
Kortdurende psychotische stoornis
Gedeelde psychotische stoornis
Psychotische stoornis door lichamelijke aandoening
Psychotische stoornis door een middel
Psychotische stoornis NAO

Stemmingsstoornissen

Depressieve stoornis eenmalig
Depressieve stoornis recidiverend
Dysthyme stoornis
Depressieve stoornis NAO
Bipolaire I stoornis, eenmalige manische episode
Bipolaire I stoornis, laatste episode hypomaan
Bipolaire I stoornis, laatste episode manisch
Bipolaire I stoornis, laatste episode gemengd
Bipolaire I stoornis, laatste episode depressief
Bipolaire I stoornis, laatste episode niet gespecificeerd
Bipolaire II stoornis
Cyclothyme stoornis
Bipolaire stoornis NAO
Stemmingsstoornis door lichamelijke aandoening
Stemmingsstoornis door een middel
Stemmingsstoornis NAO

Angststoornissen

Paniekstoornis zonder agorafobie
Paniekstoornis met agorafobie
Agorafobie zonder paniekstoornis in de voorgeschiedenis
Specifieke fobie
Sociale fobie
Obsessief-compulsieve stoornis
Posttraumatische stressstoornis
Acute stress-stoornis
Gegeneraliseerde angststoornis
Angststoornis door lichamelijke aandoening
Angststoornis door een middel
Angststoornis NAO

Somatoforme stoornissen

Somatisatiestoornis
Ongedifferentieerde somatoforme stoornis
Conversiestoornis
Pijnstoornis
Hypochondrie
Stoornis in de lichaamsbeleving
Somatoforme stoornis NAO

Gesimuleerde stoornissen

Gesimuleerde stoornis met hoofdzakelijk psychische verschijnselen
Gesimuleerde stoornis met hoofdzakelijk lichamelijke verschijnselen
Gesimuleerde stoornis met gecombineerde psychische en lichamelijke verschijnselen
Gesimuleerde stoornis NAO

Dissociatieve stoornis

Dissociatieve amnesie
Dissociatieve fugue
Dissociatieve identiteitsstoornis
Depersonalisatiestoornis
Dissociatieve stoornis NAO

Seksuele en gender-identiteitsstoornissen

Seksuele stoornis met verminderd verlangen
Seksuele aversiestoornis
Seksuele-opwindingsstoornis bij de vrouw
Erectiestoornis bij de man
Orgasmestoornis bij de vrouw
Orgasmestoornis bij de man
Vroegtijdige ejaculatie
Dyspareunie
Vaginisme
Seksuele dysfunctie door een lichamelijke aandoening
Seksuele dysfunctie door een middel
Seksuele dysfunctie NAO
Exhibitionisme
Fetisjisme
Pedofilie
Seksueel masochisme
Seksueel sadisme
Fetisjistisch transvestitisme
Voyeurisme
Parafilie NAO
Genderidentiteitsstoornis
Genderidentiteitsstoornis NAO

Eetstoornissen

Slaapstoornissen

Primaire insomnia
Primaire hypersomnia
Narcolepsie
Slaapgebonden ademhalingsstoornis
Slaapstoornis gebonden aan de circadiane ritmiek
Dyssomnia NAO
Nachtmerries
Pavor nocturnus
Slaapwandelen
Parasomnia NAO
Insomnia in samenhang met een As I of As II stoornis
Hypersomnia i.s.m. een As I of As II stoornis
Slaapstoornis door lichamelijke aandoening
Slaapstoornis door een middel

Stoornissen in impulsbeheersing

Aanpassingsstoornissen

Aanpassingstoornis met depressieve stemming
Aanpassingstoornis met angst
Aanpassingsstoornis met gemengd angstige en depressieve kenmerken
Aanpassingsstoonis met een stoornis in het gedrag
Aanpassingsstoornis met een gemengde stoornis van emoties en gedrag
Aanpassingsstoornis niet gespecificeerd

As II

As II beschrijft persoonlijkheids- en ontwikkelingsstoornissen. Het gaat hier doorgaans om stoornissen waar psychiatrische begeleiding nodig is voor een effectieve behandeling.

Persoonlijkheidsstoornissen worden ingedeeld in drie clusters:

Cluster A

Cluster A omvat de stoornissen die zich uiten in vreemd en/of excentriek gedrag. Vaak gaan Cluster A stoornissen samen met psychotische problemen, zoals wanen, hallucinaties, onsamenhangende gedachtengang, bizar of chaotisch gedrag, of vervlakt en apathisch gedrag.

Ook wanneer er geen sprake is van psychotische verschijnselen kan het iemands functioneren ernstig beinvloeden of iemand een gevaar voor zichzelf of zijn/haar omgeving maken.

In Cluster A worden de volgende persoonlijkheidsstoornissen onderscheiden:

Cluster B

In cluster B worden de volgende persoonlijkheidsstoornissen onderscheiden:

Antisociale persoonlijkheidsstoornis
Narcistische persoonlijkheidsstoornis
Theatrale persoonlijkheidsstoornis
Borderline persoonlijkheisstoornis

Cluster C

Cluster C omvat persoonlijkheidsstoornissen waarbij de patient als angstig of kwetsbaar wordt ervaren.

Overig

Verder kan er ook sprake zijn van een persoonlijkheidsstoornis niet anders omschreven, die buiten de clusters valt.

As III

As III beschrijft lichamelijke aspecten, zoals chronische ziekten en handicaps, die van belang kunnen zijn en/of in verband staat met eventuele stoornissen of afwijkingen.

As IV

As IV beschrijft psychische problemen van voorbijgaande aard, zoals relatieproblemen, financiele problemen, en andere dingen die zich in een levensloop kunnen voordoen die invloed hebben op de psychische staat.

As V

As V beschrijft de Global Assesment of Functioning (GAF). Dit is een globale beoordeling van het functioneren in het geheel, waarbij een score wordt gegeven tussen de 1 en 100.