Partij van de Arbeid (Nederland)
De Partij van de Arbeid (PvdA) is in 1946 opgericht. Vanwege de gezamenlijk doorstane ervaringen in de Tweede Wereldoorlog wilden een aantal (vooral linkse) politici de vooroorlogse politieke verhoudingen doorbreken en de toentertijd heersende tegenstellingen tussen confessionele en niet-confessionele partijen tenietdoen. Dit werd de 'doorbraak'-gedachte genoemd.
Drie vooroorlogse partijen gingen in de PvdA op:
- Sociaal-Democratische Arbeiderspartij, SDAP
- Vrijzinnig-Democratische Bond, VDB
- Christelijk-Democratische Unie, CDU
In 1947 scheidden de rechts-liberalen zich echter af en verenigden zich in 1948 in een nieuwe liberale partij, de VVD.
De PvdA is een linkse partij van sociaal-democratische signatuur. Van meet af aan is zij een grote partij geweest die dikwijls aan het landsbestuur heeft deelgenomen en ook diverse keren de premier heeft geleverd.
Bekende PvdA'ers zijn de oud-premiers wijlen Willem Drees, wijlen Joop den Uyl en Wim Kok.
Eind jaren zestig maakte de PvdA door de groepering Nieuw-Links een radicalisering door. In de jaren negentig schudde de PvdA haar sociaal-democratische veren voor een behoorlijk gedeelte van zich af en schoof enigszins op naar het midden van de politiek.
Van 1994 tot 2002 nam zij deel aan de regering (de Paarse kabinetten) en leverde ook de minister-president (Kok). Sinds 2002 zit zij in de oppositie, mede vanwege een dramatisch verlies bij de verkiezingen (het Fortuyn-effect) waardoor zij uitkwam op 23 zetels. Het jaar daarop had zij deze teruggang nagenoeg ongedaan gemaakt door 42 zetels te behalen. Huidig politiek leider en fractievoorzitter is Wouter Bos.
Zetelverloop Tweede Kamer
- 1946 -
- 1948 -
- 1952 -
- 1956 -
- 1959 -
- 1963 -
- 1967 -
- 1971 -
- 1972 -
- 1977 -
- 1981 -
- 1982 -
- 1986 -
- 1989 -
- 1994 -
- 1998 -
- 2002 -
- 2003 -
Omdat de Tweede Kamer voor 1956 maar over 100 zetels beschikte zijn vanwege de vergelijkbaarheid het aantal zetels uit die periode omgerekend naar 150 zetels.
