Aardbeien plukken met bananenbladeren
Dit spreekwoord is afkomstig uit dit topic in TTK.
Link naar forumpost
Oorsprong:[bewerken]
De huidige kweekaardbeien allemaal afstammelingen van één bizar toeval. Wilde aardbeien komen over de hele wereld voor, met meer en minder lekkere vruchten maar vooral met lage opbrengsten. In de tijd dat veredelen van planten een grote vlucht nam (18e eeuw), mislukte het veredelen van aardbeien ten ene male. Rassen van over de hele wereld werden naar Europa gesleept, om te pogen deze te kruisen tot een lekkere plant met veel vruchten. Mede omdat de plant mooie kroontjes vormt, werd het verzamelen van aardbeienrassen en de pogingen deze te kruisen een ware rage in Europese koningshuizen, die Orangerieën gesticht hadden in hun rijken.
Een Franse officier met de onwaarschijnlijke naam Frézier (red: historisch ) bracht de Fraise blanche du Chili naar Frankrijk in 1714, en bood deze aan aan zijn koning, Lodewijk de 14e, de Zonnekoning.
Waar de officier bezwoor dat deze in Chili heerlijke vruchten had, gaf de plant in Frankrijk prachtige bloesems.. maar geen aardbei. Als een van weininge aardbeisoorten bleek dit ras tweehuizig, en de meegenomen stekjes allen vrouwelijk. Dertig jaar bloeiden de Chilenen zonder resultaat. Lodewijk de 14e werd opgevolgd door de 15e.
Tijdens het bewind van de weinig geliefde Le bien aimé plantte een anoniem gebleven tuinknecht per ongeluk een Chileense aardbei naast een aardbei van weer een heel ander deel van de wereld: de Noord-Amerikaanse Fragaria virginiana. Overigens ligt in deze gebeurtenis de oorsprong van de zegswijze "dronken aardbei" verscholen.
Hieruit ontstond een plant die zówel bleek te willen bloeien als dragen en bovendien kon worden vermeerderd waarbij nakomelingen ook veel en lekkere aardbeien leverden. Eindelijk een bruikbare kwekeling. Tegen de tijd dat het resultaat zo goed was dat tuinlieden het durfden te presenteren aan degene waar het allemaal om was begonnen, de koning, zat er al weer een nieuwe; nummer 16.
In 1788 werden de eerste plannen ter presentatie uitgeschreven. In de zomer van 1789 werd de eerste grote lading zomerkoninkjes naar Versailles gebracht, getransporteerd op een bananenblad. Bananen waren de nieuwste rage in het koningshuis en een bananenblad werd een zeer sjieke en passende drager gevonden voor de nouveauté. Ondanks de aandacht in de media voor het festijn werd niet bekend hoe de aardbeien gewaardeerd werden door het koninklijk paar. In de herfst van 1789 kwamen de beheerders van Franse Orangerieën bijeen en vaardigden vertegenwoordigers af om te informeren of de kweek moest worden doorgezet. De delegatie kwam terecht in een volksoproer, dat de geschiedenis inging als 'de Franse Revolutie'. De jaren erna hadden de Orangerieën moeite om het hoofd op de schouders te houden en werd de kweek van aardbeien wat verwaarloosd. Echter, de nieuwe planten vermeerderen zichzelf en woekerden de kassen uit, waarop het gemene volk kennis nam van de aardbei. Het verhaal van de decadentie van het koningshuis werd vanaf toen onderstreept met de aardbeien op het bananenblad.
Tegen de tijd dat de koppen rolden, stonden er in het publiek mensen demonstratief aardbeien te eten danwel de rij voor de guillotine spottend koelte toe te wapperen met een bananenblad..
Betekenis:[bewerken]
Een waarschuwing tegen decadentie
Voorbeeld:[bewerken]
"Jongen, geen aardbeien plukken met bananenbladeren", waarschuwde moeder haar zoon toen hij met zijn dure camera's sloppenwijken wilde gaan fotograferen.
Hij ging aardbeien plukken met bananenbladeren, kocht een superluxe auto maar verwaarloosde vrouw en kinderen. Eenmaal gescheiden zat hij aan de grond.