Poeriem

Poeriem of Lotenfeest is een joods feest dat op de 14e adar (in 2006 overeenkomend met 14 maart) wordt gevierd. Het Hebreeuwse 'poer' betekent 'lot'. Op deze dag wordt in het jodendom herdacht dat zij in de vijfde eeuw voor de jaartelling werden verlost van de Perzische persoon Haman die hen trachtte uit te roeien. Deze geschiedenis staat beschreven in het Bijbelboek Esther. Esther was een Joodse vrouw die was getrouwd met de Perzische koning; via haar oom Mordechai hoorde ze van de snode plannen van de hooggeplaatste hoveling Haman en wist ze door haar invloed bij de Perzische koning aan te wenden dit onheil voor de Joden te voorkomen. In plaats van hen werden Haman, zijn zoons en zijn trawanten gedood.

Voorafgaand aan deze dag is er eerst een vastendag (ta'aniet Ester geheten). Op Poeriem zelf wordt er feest gevierd, eet men een speciaal soort poeriemgebak (kiesjeliesj), bijvoorbeeld de Hamansflappen of Hamansoren, en dankt men in de synagoge God dat men van Haman en zijn aanhangers is verlost. Ook is dit een dag dat men geschenken aan vrienden geeft alsmede geld aan arme mensen.

Als 's avonds Poeriem begint leest men het Bijbelboek Esther uit een rol (megilla) voor. De volgende ochtend gaat men in de synagoge daarmee verder. De voorzanger leest hardop voor en zelf leest men mee. Na afloop wordt er een dankgebed tot God opgezonden. Tijdens het lezen wordt iedere keer als de naam Haman valt veel lawaai gemaakt, de kinderen hebben zelfs een speciale ratel daarvoor, de poeriemratel. De bedoeling hierachter is dat men het kwaad wil overschreeuwen zodat de namen van deze booswichten niet meer kunnen worden gehoord.

Het bijzondere aan het Bijbelboek Esther is dat nergens (de naam van) God wordt genoemd. Toch wordt er wel op indirecte wijze naar God verwezen: elke nieuwe kolom begint met de aanduiding hamm�l�ch wat de koning betekent, dit is de Perzische koning, maar op de achtergrond beschouwt men God als degene die deze koning leidt en zorgt dat alles in orde komt.