De bloemen van het servies krabben

Dit spreekwoord is afkomstig uit dit topic in TTK.
Link naar forumpost

Oorsprong:

Die spreekwoord heeft een dubbelzinnige betekenis. Het komt uit Drenthe uit de tijd van de veenafgravingen. Men probeerde in die tijd zo dicht mogelijk bij de venen te wonen en deed dat door vlakbij de afgravingen kleine huisjes te bouwen waar grote gezinnen in woonden. De mensen leefden in pure armoede, en er was amper geld voor eten, laat staan voor turf om de kachel te stoken. Daar werd dan ook erg spaarzaam mee omgegaan. Het stelen van veen werd in die tijd erg streng bestraft, dus dat liet men wel uit het hoofd. Nu was het is die tijd wel de gewoonte dat men ondanks de armoede een luxe servies meekreeg van huis als men ging trouwen. Dit servies werd dan betaald door de ouders van de bruid.

Maar als het in de winter koud was dan vroor het in de huisjes net zo hard als buiten en stonden de ijsbloemen niet alleen op de ramen, maar zelfs op het servies. En omdat men geen geld had voor turf was het haast onmogelijk om de hut vorstvrij te houden. Als men wilde eten moest men de bloemen van het servies krabben.

Betekenis:

Door die barre kou werden veel mensen ziek en stierven jong. Vaak gebeurde het als er iamand ziek werd, dat men naar de stad trok om het dure servies(vaak met bloemmotief) op de markt te verkopen. Van het kleine beetje geld dat ze daarvoor kregen konden ze dan weer een voorraadje turf kopen om de kachel op te stoken. Later toen de lommerds in beeld kwamen werden de serviezen ook vaak naar de lommerd gebracht, maar ze werden zelden meer opgehaald.

De bloemen van het servies krabben betekent dus eigenlijk in zulke armoede leven dat men noodgedwongen zijn spullen moet verkopen of belenen

Voorbeeld:

De bijstandsmoeder kon de eindjes net aan elkaar knopen, maar toen haar wasmachine stuk ging moest ze de bloemen van het servies krabben