Zout in de zee strooien

Dit spreekwoord is afkomstig uit dit topic in TTK.
Link naar forumpost

Oorsprong:

Deze uitdrukking stamt uit het begin van de jaren 70 van de 20e eeuw en heeft, zoals men op het eerste gezicht zou verwachten, inderdaad verwantschap met de uitdrukking “water naar zee dragen”.

In de jaren 60 van de 20e eeuw was in de westerse wereld een beweging ontstaan onder de jongeren genaamd de Flower Power. Jongeren lieten hun haren groeien, zetten zich af tegen de gevestigde orde, waren niet bereid om in militaire dienst te treden teneinde opgeleid te worden om oorlogshandelingen te verrichten en filosofeerden onder invloed van geestverruimde middelen over een betere wereld en experimenteerden met samenlevingsvormen. Ook in de muziek vond deze beweging zijn weerslag. De akoestische gitaar was een gemeengoed en artiesten, die tot op de dag van vandaag nog grote bekendheid genieten zijn in die tijd groot geworden. Niet iedereen in Nederland was gediend van deze jongeren, die liever hun tijd besteedden aan zogenaamde “happenings” (bijeenkomsten waarbij veelvuldig werd gefilosofeerd, bemind en gemusiceerd), te meer omdat deze happenings plaatsvonden op plekken die in Nederland, vooral bij oorlogsveteranen in hoog aanzien stonden. Vooral het monument op de Dam in Amsterdam was zo een plek. De jongelui genoten zichtbaar, hoorbaar en ruikbaar (de geur die een gebrek aan persoonlijke hygiëne verraadde werd ruimschoots gecompenseerd door de geur van verbrande hennep) van hun opvatting van zingeving aan het bestaan. Deze zingeving werd door anderen binnen de samenleving ernstig betwijfeld en de verdedigers van de veiligheid van ons vaderland, ook wel bekend als “De Jantjes, oftewel leden van het Korps Marinies, waren al enige tijd hevig geïrriteerd door het gedrag van deze jongeren.

Op een avond in de vroege jaren 70, doen de Flower Power beweging grote aanhang had gekregen en het monument op de Dam een groot verzamelpunt geworden was voor deze jongeren escaleerde de zaak. Zoals gezegd had deze beweging ook haar invloed op de moderne muziek. Nederlandse muzikanten en tekstschrijvers brachten liederen ten gehore die ook in andere delen van de maatschappij enige populariteit genoten. Zo gebeurde het dat op een avond vanaf de zeezender Radio Veronica het lied De Waterdrager van tekstschrijver Lennaert Nijgh en zanger Boudewijn de Groot werd uitgezonden. De tekst van dit lied is tamelijk moeilijk te volgen. In het refrein wordt de Waterdrager opgedragen om water naar de zee te dragen, maar de betekenis van de rest van dit lied ontgaat de buitenstaander (i.c. hij die niet tot de Flower Powerbeweging behoort) volkomen. In de militaire (marine) kazerne bij het Kattenburg te Amsterdam (niet ver verwijderd van het Monument) was de radio afgestemd op deze zender en de aanwezigen probeerden, tevergeefs, de ware betekenis van dit lied te bevatten. Het enige wat zij begrepen was, niet onlogisch gezien hun ervaring op het ruime sop, dat water naar zee dragen een volkomen zinloze bezigheid was. Sergeant Tromp sprak zijn ongenoegen hierover uit. Hij sprak de veronderstelling uit dat dit lied geen enkele betekenis had, maar dat de artiesten slechts probeerden om een volkomen onzinnige tekst de schijn van diepgang te geven, om zodoende de verkoopcijfers van deze plaat te stimuleren. Nijgh en De Groot trachelden de spink bij de flor. Majoor Kees, de taalkunstenaar onder het gezelschap, altijd paraat met een scherpzinnige woordspeling, antwoordde dat zoveel zinloosheid zeer dicht bij de kazerne te vinden was. Het water was naar de zee (De Dam, waar jongeren zich bezig hielden met zinloze activiteiten) gedragen en dat het zoutgehalte van de zee hierdoor was gedaald. Het werd nu dus tijd om even zout in de zee te strooien, ten einde het evenwicht te herstellen. De rest is geschiedenis. Overigens vindt ook de term “opzouten” (op onvriendelijke wijze iemand verzoeken om zich te verwijderen) hier zijn oorsprong.

Betekenis:

Een verstoord evenwicht herstellen, nadat men van mening is dat de zin van deze verstoring geheel ontbreekt.

Voorbeeld:

De feestgangers achtten het volkomen nutteloos om het treinstel nog vele kilometers verder te laten rijden, terwijl ons hele land, ook de buitengelegen overstapstations, feestterrein is op de verjaardag van de inmiddels overleden prinses. Zij strooiden zout in de zee en bouwden hun feestje aldaar.