Nederlandse kabinetten

Sinds 1945 zijn er de volgende kabinetten (ook wel aangeduid als regeringen) in Nederland geweest:

Kabinet-Schermerhorn-Drees

duur: 24 juni 1945 - 3 juli 1946 (1 jaar)
kleur: algemeen, incl. partijloze ministers
deelnemende partijen: SDAP, VDB, PvdA, CHU, RKSP, KVP
zetels Tweede Kamer: (102 (68)), geen echte binding
premier: Willem Schermerhorn, LSP, VDB, PvdA
reden vorming: koninklijk- of noodkabinet dat na de oorlog orde op zaken moest stellen.
belangrijke kwesties: economie, infrastructuur en bestuurlijke organisatie herstellen, berechting foute personen uit de oorlog, afloop oorlog met Japan, confrontatie eenzijdige onafhankelijkheid [[Indonesi�]].
reden ontslag: ontbinding van de Tweede Kamer en eerste naoorlogse verkiezingen.

Kabinet-Beel I

duur: 3 juli 1946 - 7 augustus 1948 (2 jaar)
kleur: centrum-links, incl. partijloze ministers
deelnemende partijen: KVP, PvdA
zetels Tweede Kamer: 92 (61)
premier: Louis Beel, KVP
reden vorming: brede-basisregering vanwege noodzakelijke grondwetsherziening in verband met verlies van Nederlands-Indi� ([[Indonesi�]]).
belangrijke kwesties:
reden ontslag: het kabinet trad af vanwege ontbinding van de Tweede Kamer en vervroegde verkiezingen naar aanleiding van een grondwetswijziging.

Kabinet-Drees I

andere naam: Kabinet-Drees/Van Schaik
duur: 7 augustus 1948 - 15 maart 1951 (2,5 jaar)
kleur: breed, incl. partijloze ministers
deelnemende partijen: PvdA, KVP, VVD, CHU
zetels Tweede Kamer: 115 (56)
premier: Willem Drees sr., SDAP, PvdA, partijloos
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: kabinetscrisis. De fractie van de VVD in de Tweede Kamer stemde op 24 januari 1951 tijdens het debat over de Nieuw-Guinea-conferentie voor de motie van afkeuring die was ingediend door fractievoorzitter Oud. Hoewel de motie verworpen werd, bood de minister van Buitenlandse Zaken, Stikker (VVD), op 25 januari 1951 zijn ontslag aan en stelden de andere ministers hun portefeuilles ter beschikking.

Kabinet-Drees II

duur: 15 maart 1951 - 2 september 1952 (1,5 jaar)
kleur: breed, incl. partijloze minister
deelnemende partijen: PvdA, KVP, VVD, CHU
zetels Tweede Kamer: 115 (56)
premier: Willem Drees sr., SDAP, PvdA, partijloos
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: einde van de parlementaire periode.

Kabinet-Drees III

duur: 2 september 1952 - 13 oktober 1956 (4 jaar)
kleur: links-centrum, incl. partijloze minister
deelnemende partijen: PvdA, KVP, ARP, CHU
zetels Tweede Kamer: 122 (81)
premier: Willem Drees sr., SDAP, PvdA, partijloos
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: einde van de parlementaire periode.

Kabinet-Drees IV

duur: 13 oktober 1956 - 22 december 1958 (2 jaar)
kleur: links-centrum
deelnemende partijen: PvdA, KVP, ARP, CHU
zetels Tweede Kamer: 127
premier: Willem Drees sr., SDAP, PvdA, partijloos
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: kabinetscrisis. De Tweede Kamer nam op 11 december 1958 een amendement aan over de werkingsduur van het wetsontwerp tot verlenging van de tijdelijke verhoging van enige directe belastingen. Het kabinet bood op 12 december 1958 zijn ontslag aan.

Kabinet-Beel II

duur: 22 december 1958 - 19 mei 1959 (half jaar)
kleur: centrum
deelnemende partijen: KVP, ARP, CHU
zetels Tweede Kamer: 77
premier: Louis Beel, KVP
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: ontbinding van de Tweede Kamer en vervroegde verkiezingen.

Kabinet-De Quay

duur: 19 mei 1959 - 24 juli 1963 (4 jaar)
kleur: centrum-rechts
deelnemende partijen: KVP, VVD, ARP, CHU
zetels Tweede Kamer: 94
premier: Jan de Quay, KVP, CDA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: einde van de parlementaire periode.

Kabinet-Marijnen

duur: 24 juli 1963 - 14 april 1965 (bijna 2 jaar)
kleur: centrum-rechts
deelnemende partijen: KVP, VVD, ARP, CHU
zetels Tweede Kamer: 92
premier: Victor Marijnen, KVP
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: omroepcrisis. Er ontstond op 27 februari 1965 verschil van mening in de ministerraad over het omroepbeleid. Het kabinet bood op 28 februari 1965 zijn ontslag aan.

Kabinet-Cals

duur: 14 april 1965 - 22 november 1966 (1,5 jaar)
kleur: centrum-links
deelnemende partijen: KVP, PvdA, ARP
zetels Tweede Kamer: 106
premier: Jo Cals, KVP
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: Nacht van Schmelzer: het kabinet trad op 14 oktober 1966 af na aanvaarding van een motie in de Tweede Kamer waarin werd gevraagd om een betere dekking voor de uitgaven op de Rijksbegroting.

Kabinet-Zijlstra

duur: 22 november 1966 - 5 april 1967 (half jaar)
kleur: centrum
deelnemende partijen: KVP, ARP
zetels Tweede Kamer: 63
premier: Jelle Zijlstra, ARP, CDA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: ontbinding van de Tweede Kamer en vervroegde verkiezingen.

Kabinet-De Jong

duur: 5 april 1967 - 6 juli 1971 (ruim 4 jaar)
kleur: centrum-rechts
deelnemende partijen: KVP, ARP, CHU, VVD
zetels Tweede Kamer: 86
premier: Piet de Jong, KVP, CDA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: einde van de parlementaire periode.

Kabinet-Biesheuvel I

duur: 6 juli 1971 - 21 juli 1972 (1 jaar)
kleur: centrum-rechts(-links)
deelnemende partijen: KVP, ARP, CHU, VVD, DS'70
zetels Tweede Kamer: 82
premier: Barend Biesheuvel, ARP, CDA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden be�indiging: Kabinetscrisis. DS'70-ministers accepteren bezuinigingen op hun departementen niet.

Kabinet-Biesheuvel II

duur: 21 juli 1972 - 11 mei 1973 (bijna 1 jaar)
kleur: centrum-rechts
deelnemende partijen: KVP, ARP, CHU, VVD
zetels Tweede Kamer: 74/70
premier: Barend Biesheuvel, ARP, CDA
reden vorming: overgangskabinet (doorstart) i.v.m. opstappen DS'70-ministers.
belangrijke kwesties:
reden ontslag: ontbinding van de Tweede Kamer en vervroegde verkiezingen.

Kabinet-Den Uyl

duur: 11 mei 1973 - 19 december 1977 (4,5 jaar)
kleur: links-centrum
deelnemende partijen: PvdA, PPR, D66, KVP, ARP
zetels Tweede Kamer: 97
premier: Joop den Uyl, PvdA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: grondpolitiek-crisis. Er bestond verschil van mening in de ministerraad over de in de Tweede Kamer in behandeling zijnde Onteigeningswet. De ministers van KVP en ARP boden op 22 maart 1977 hun ontslag aan en de ministers van PvdA, PPR en D'66 stelden hun portefeuilles ter beschikking. Op 28 maart 1977 besloot het kabinet in zijn geheel in demissionaire status aan te blijven tot aan de verkiezingen van 25 mei 1977, het eind van de parlementaire periode.

Kabinet-Van Agt I

andere naam: Kabinet-Van Agt/Wiegel
duur: 19 december 1977 - 11 september 1981 (bijna 4 jaar)
kleur: centrum-rechts
deelnemende partijen: CDA, VVD
zetels Tweede Kamer: 77
premier: Dries van Agt, KVP, CDA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: einde van de parlementaire periode.

Kabinet-Van Agt II

andere naam: Kabinet-Van Agt/Den Uyl
duur: 11 september 1981 - 29 mei 1982 (ruim half jaar)
kleur: centrum-links
deelnemende partijen: CDA, PvdA, D66
zetels Tweede Kamer: 109
premier: Dries van Agt, KVP, CDA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: kabinetscrisis 1982. De ministers van de PvdA-huize konden zich niet vinden in een besluit van de ministerraad over de hoogte en wijze van invulling van de bezuinigingen voor 1982 en 1983 zoals te omschrijven in de Voorjaarsnota. Het kabinet bood zijn ontslag aan op 13 mei 1982.

Kabinet-Van Agt III

duur: 29 mei 1982 - 4 november 1982 (half jaar)
kleur: centrum(-links)
deelnemende partijen: CDA, D66
zetels Tweede Kamer: 65
premier: Dries van Agt, KVP, CDA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: vervroegde verkiezingen en ontbinding Tweede Kamer.

Kabinet-Lubbers I

duur: 4 november 1982 - 14 juli 1986 (ruim 3,5 jaar)
kleur: centrum-rechts
deelnemende partijen: CDA, VVD
zetels Tweede Kamer: 79 (oorspronkelijk 81)
premier: Ruud Lubbers, KVP, CDA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: einde van de parlementaire periode.

Kabinet-Lubbers II

duur: 14 juli 1986 - 7 november 1989 (bijna 3,5 jaar)
kleur: centrum-rechts
deelnemende partijen: CDA, VVD
zetels Tweede Kamer: 81
premier: Ruud Lubbers, KVP, CDA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: Kabinetscrisis. Tijdens het debat over de besluitvorming van het kabinet inzake het Nationaal Milieubeleidsplan, de Structuurnota Landbouw, het Natuurbeleidsplan en de Derde Nota Waterhuishouding bleek onenigheid tussen de VVD-fractie in de Tweede Kamer en het kabinet. Het kabinet bood op 3 mei 1989 zijn ontslag aan. Op 8 mei 1989 besloot het demissionaire kabinet vervroegde verkiezingen uit te schrijven.

Kabinet-Lubbers III

andere naam: Kabinet-Lubbers/Kok
duur: 7 november 1989 - 22 augustus 1994 (bijna 5 jaar)
kleur: centrum-links
deelnemende partijen: CDA, PvdA
zetels Tweede Kamer: 103
premier: Ruud Lubbers, KVP, CDA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: einde van de parlementaire periode.

Kabinet-Kok I

andere naam: Paars I
duur: 22 augustus 1994 - 3 augustus 1998 (4 jaar)
links: breed, niet-confessioneel
deelnemende partijen: PvdA, VVD, D66
zetels Tweede Kamer: 92
premier: Wim Kok, PvdA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: einde van de parlementaire periode.

Kabinet-Kok II

andere naam: Paars II
duur: 3 augustus 1998 - 22 juli 2002 (4 jaar)
links: breed, niet-confessioneel
deelnemende partijen: PvdA, VVD, D66
zetels Tweede Kamer: 97
premier: Wim Kok, PvdA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: het kabinet diende op 16 april 2002 haar ontslag in naar aanleiding van het NIOD-rapport over Srebrenica.

Kabinet-Balkenende I

duur: 22 juli 2002 - 27 mei 2003 (bijna 1 jaar)
links: centrum-rechts
deelnemende partijen: CDA, LPF, VVD
zetels Tweede Kamer: 93
premier: Jan Peter Balkenende, CDA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag: het kabinet diende op 16 oktober 2002 ontslag in wegens onvoldoende basis voor verdere vruchtbare en duurzame samenwerking binnen de coalitie.

Kabinet-Balkenende II

duur: 27 mei 2003 - 7 juli 2006 (ruim 3 jaar)
links: centrum-rechts
deelnemende partijen: CDA, VVD, D66
zetels Tweede Kamer: 77 (oorspronkelijk 78)
premier: Jan Peter Balkenende, CDA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag:

Kabinet-Balkenende III

duur: 7 juli 2006 - 22 februari 2007 (ruim half jaar)
links: centrum-rechts
deelnemende partijen: CDA, VVD
zetels Tweede Kamer: 70
premier: Jan Peter Balkenende, CDA
reden vorming: opzeggen vertrouwen in vorige kabinet door D66
belangrijke kwesties:
reden ontslag:

Kabinet-Balkenende IV

duur: 22 februari 2007 - heden
links: centrum-links
deelnemende partijen: CDA, PvdA, CU
zetels Tweede Kamer: 80
premier: Jan Peter Balkenende, CDA
reden vorming:
belangrijke kwesties:
reden ontslag:

Noot

Tot 1956 had de Tweede Kamer 100 zetels. Het aantal zetels is omgerekend naar 150, het echte aantal staat tussen haakjes erachter.

Links