Democraten 66
Democraten 66 (D66) is een links-liberale partij die ongeveer in het midden van de politiek opereert.
Inhoud
Algemeen
D66 is - vandaar de naam - in 1966 ontstaan uit onvrede met de bestaande politieke verhoudingen. Zij wil(de) de politiek verder democratiseren en denkt dit te bereiken door de burger meer zeggenschap te geven. D66 is daarom voorstander van de gekozen burgemeester en het referendum.
D66 noemt zichzelf sinds enige tijd een sociaal-liberale partij.
Een soort voorloper van D66 was de vooroorlogse Vrijzinnig-Democratische Bond (VDB) waaraan D66 zich verwant voelt; na de oorlog is de VDB grotendeels opgegaan in de PvdA, een kleiner deel sloot zich aan bij de VVD.
In vroegere jaren zat D66 in het linker segment van de politiek, rechts van de PvdA waarmee zij toentertijd sterk was verbonden.
Hans van Mierlo is een bekende D66'er, hij richtte mede de partij op en gaf er jarenlang leiding aan. Andere coryfee�n zijn wijlen Hans Gruijters en Jan Terlouw.
De Paarse kabinetten van 1994 tot 2002 zijn voor een belangrijk deel haar werk geweest. Vooral ethisch gevoelig liggende kwesties heeft zij geregeld zoals euthanasie en homohuwelijk.
Het aantal zetels dat D66 haalt wisselt nogal; zo behaalde zij in 1994 24 zetels maar in 2002 en 2003 maar zeven respectievelijk zes. In de peilingen zakt D66 nog verder terug. In 2003 nam zij weer deel aan de regering, in het Kabinet-Balkenende II (vice-premier Laurens-Jan Brinkhorst). Aan het begin van de zomer van 2006 zegde zij echter het vertrouwen in het kabinet op vanwege de nationaliteitsaffaire met betrekking tot het voormalige Tweede Kamerlid Ayaan Hirsi Ali en het optreden van minister Rita Verdonk daarin (beide van de VVD). Sindsdien zit D66 niet meer in de regering.
Fractieleider in de Tweede Kamer is Lousewies van der Laan, lijsttrekker voor de Tweede Kamerverkiezingen van november 2006 en politiek leider is ex-minister Alexander Pechtold.
Met ��n zetel is D66 ook in het Europarlement vertegenwoordigd (Sophie in 't Veld). Samen met de rechts-liberale VVD zit D66 daar in de fractie van de Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa (ALDE).
Standpunten
Zie hiervoor: D66-standpunten.
Zetelverloop Tweede Kamer
- 1967 - 7
- 1971 - 11
- 1972 - 6
- 1977 - 8
- 1981 - 17
- 1982 - 6
- 1986 - 9
- 1989 - 12
- 1994 - 24
- 1998 - 14
- 2002 - 7
- 2003 - 6
In de peilingen
Zetelverloop Eerste Kamer
- 1971 - 6
- 1974 - 3
- 1977 - 0
- 1980 - 2
- 1981 - 4
- 1983 - 6
- 1986 - 6
- 1987 - 5
- 1991 - 12
- 1995 - 7
- 1999 - 4
- 2003 - 3
Zetelverloop Europees Parlement
- 1979 - 2
- 1984 - 0
- 1989 - 1
- 1994 - 3
- 1999 - 2
- 2004 - 1
De behaalde zetels voor 2004 zijn omgerekend naar 27 zetels.
D66-politici
- Haijo Apotheker, D66
- Marijke Augusteijn-Esser, D66
- Bert Bakker, D66
- Ernst Bakker, D66
- Jan Beekmans, D66
- Suzanne Bischoff van Heemskerck, D66
- Els Borst-Eilers, D66
- Bob van den Bos, D66
- Roger van Boxtel, D66
- Laurens-Jan Brinkhorst, D66
- Grace Cotterell, D66
- Suzanne Dekker, D66
- Minne Dijkstra, D66
- Wim Dik, D66
- Boris Dittrich, D66
- Wiebe Draijer, D66
- Doeke Eisma, D66
- Hans Engels, D66
- Maarten Engwirda, D66
- Hubert Fermina, D66
- Vivien van Geen, PPR, partijloos, D66
- Francine Giskes, D66
- Hanneke Gelderblom-Lankhout, D66
- Jan van Glastra van Loon, D66
- Aar de Goede, D66
- Anneke Goudsmit, D66
- Thom de Graaf, D66
- Louise Groenman, D66
- Hans Gruijters, VVD, D66
- Boris van der Ham, D66
- Ruud Hessing, D66
- Peter Hoefnagels, D66
- Jan Hoekema, D66
- Sef Imkamp, D66
- Michel Jager, D66
- Hans Jeekel, D66
- Joke Jorritsma-van Oosten, D66
- Jacob Kohnstamm, D66
- Marijn de Koning, D66
- Fatma Koser-Kaya, D66
- Lousewies van der Laan, D66
- Medy van der Laan, D66
- Ineke Lambers-Hacquebard, D66
- Ursie Lambrechts, D66
- Arnold Martini, D66
- Chel Mertens, D66
- Hans van Mierlo, D66
- Gerrit Mik, D66
- Corry Moolhuysen-Fase, D66
- Aad Nuis, D66
- Erwin Nypels, VVD, D66
- Alexander Pechtold, D66
- Henk Rang, D66
- Francisca Ravestein, D66
- Nicky van 't Riet, D66
- Guikje Roethof, D66
- Max Rood, D66
- Herman Schaper, D66
- Michiel Scheltema, D66
- Olga Scheltema-de Nie, D66
- Arthie Schimmel, D66
- Elizabeth Schmitz, D66, PvdA
- Gerard Schouw, D66
- Eddy Schuyer, D66
- Bert Schwarz, D66
- Winnie Sorgdrager, D66, VVD, D66
- Edo Spier, D66
- Boele Staal, D66
- Jan Terlouw, D66
- Marie-Louise Tiesinga-Autsema, D66
- Dick Tommel, D66
- Elida Tuinstra, PvdA, D66
- Pieter ter Veer, VVD, D66
- Sophie in 't Veld, D66
- Jan Veldhuizen, D66
- Machteld Versnel-Schmitz, D66
- Annelies Verstand-Bogaert, D66
- Jan Vis, D66
- Erik Visser, D66, VVD
- Stefanie van Vliet, D66
- Albertine van Vliet-Kuiper, D66
- Adrienne Vrisekoop, D66
- Jan van Walsem, D66
- Jan-Willem van Waning, DS'70, VVD, D66
- Paula Wassen-van Schaveren, D66, PvdA
- Paul Wessels, D66
- An van der Wiel-Bosch, D66
- Hans Wijers, D66
- Wil Wilbers, D66
- Gerrit Jan Wolffensperger, D66
- Gerrit Ybema, D66
- Henk Zeevalking, VVD, D66
NB. Bepaalde ex-D66'ers zijn ook opgenomen omdat ze indertijd een (voorname) rol in D66 hebben gespeeld.
Links
- D66
- Tweede Kamerfractie
- Eerste Kamerfractie
- Europees Parlementsfractie
- Jongerenorganisatie - Jonge Democraten
- Wetenschappelijk bureau - Stichting Kenniscentrum D66
- Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen
- Instituut voor Publiek en Politiek
- Parlement & Politiek
Overzicht Nederlandse politieke partijen
CDA - CU - D66 - GL - PvdA - PvdD - PVV - SGP - SP - VVD - NCPN - Piratenpartij