Ierland: verschil tussen versies
Regel 1: | Regel 1: | ||
+ | __NOTOC__ | ||
+ | <!-- Overzichtstabel --> | ||
+ | {| style="float:right; background:#eeeeee; border:1px solid #000000;" | ||
+ | |+ Factsheet | ||
+ | ! colspan="2" | [[Afbeelding:Ierland_vlag_medium.png]] <!-- Vlag van land --> | ||
+ | |- | ||
+ | | colspan="2" | [[Afbeelding:KaartjeIerland.png]] <!-- Landkaart --> | ||
+ | |- | ||
+ | | Hoofdstad | ||
+ | | Dublin | ||
+ | |- | ||
+ | | Inwoners | ||
+ | | 3.969.558 (juli 2004) | ||
+ | |- | ||
+ | | Oppervlakte | ||
+ | | totaal: 70.280 km | ||
+ | |- | ||
+ | | | ||
+ | | land: 68.890 km | ||
+ | |- | ||
+ | | | ||
+ | | water: 1.390 km | ||
+ | |- | ||
+ | | Munteenheid | ||
+ | | Euro | ||
+ | |- | ||
+ | | Tijdzone | ||
+ | | UTC +0 | ||
+ | |- | ||
+ | | Web TLD | ||
+ | | .ie | ||
+ | |- | ||
+ | | Landnummer | ||
+ | | 353 | ||
+ | |- | ||
+ | | Geografische cordinaten | ||
+ | | 53 00 N, 8 00 W | ||
+ | |- | ||
+ | | style="background:#e2e2ef;" | Reisdocumenten | ||
+ | | style="background:#e2e2ef;" | Paspoort, identiteitskaart | ||
+ | |- | ||
+ | | style="background:#e2e2ef;" | Vaccinaties | ||
+ | | style="background:#e2e2ef;" | Nee | ||
+ | |- | ||
+ | | style="background:#e2e2ef;" | Reisadvies | ||
+ | | style="background:#e2e2ef;" | Positief | ||
+ | |} | ||
+ | |||
+ | De '''Ierse Republiek''' (''ire'' in het [[Iers-Gaelisch|Iers]] en ''Ireland'' in het [[Engels]]) is een [[Europa (continent)|Europees]] land dat op het [[Ierland (eiland)|gelijknamige eiland]] ligt. Ierland is sinds [[1973]] lid van de [[Europese Unie]], maar is geen lid van de [[NAVO]]. | ||
+ | |||
+ | === Ligging === | ||
+ | '''Ierland''' is het op twee na grootste eiland van [[Europa (continent)|Europa]], en ligt ten westen van [[Verenigd Koninkrijk]]. | ||
+ | |||
+ | === Cultuur === | ||
+ | |||
+ | |||
+ | === Geschiedenis === | ||
+ | * [[Geschiedenis van Ierland]] | ||
+ | * [[Paasopstand]] | ||
+ | * [[Great famine]] | ||
+ | |||
+ | Na de onderdrukking van de [[Paasopstand]] (april [[1916]]) begonnen Ierse vrijwilligers gegroepeerd in de [[IRA]] ''(Irish Republican Army)'' een guerrillastrijd tegen de Britten. De Britse premier [[David Lloyd George]] meende via de instelling van twee parlementen (n voor [[Noord-Ierland]] en n voor Zuid-Ierland), het geweld te doen ophouden. In het protestantse Noord-Ierland ([[Ulster]]) kwam inderdaad een parlement bijeen. De katholieke Zuid-Ieren weigerden echter iedere consessie aan de Engelsen. Premier Lloyd George wist echter via onderhandelingen met de Ierse patriotten een vrede te bewerkstelligen. Zuid-Ierland verkreeg praktisch [[onafhankelijkheid]] als ''Ierse Vrijstaat'' middels het [[Anglo-Iers verdrag]] op [[6 december]] [[1921 ]]. Noord-Ierland bleef Brits. | ||
+ | |||
+ | De extremistische vleugel van de IRA o.l.v. [[Eamon de Valera]] weigerde echter akkoord te gaan met de 'deling' van Ierland in een Vrijstaat en een Brits Ulster. Het gevolg was een burgeroorlog van voor- en tegenstanders van de Vrijstaat. Uiteindelijk schikte Eamon de Valera in en legde zich neer bij de deling. Besprekingen tussen de Vrijstaat en Noord-Ierland over een herziening van de landgrens liepen op niets uit ([[1925]]). | ||
+ | |||
+ | De Valera's ''[[Fianna Fil]]'' partij trad in [[1927]] toe tot de regering van premier [[William Cosgrave]]. In [[1932]] werd de Valera zelf premier en nam een aantal anti-Britse (economische) maatregelen. In [[1937]] verklaarde hij Ierland onafhankelijk, maar riep niet de republiek uit. Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] bleef Ierland neutraal. In [[1948]] werd de Valera tijdens verkiezingen verslagen en in [[1949]] werd de Republiek Ierland uitgeroepen. In [[1951]] werd de Valera opnieuw minister-president en in [[1959]] president der republiek. In [[1972]] werd de bijzondere rol van de [[Rooms-Katholieke Kerk]] per referendum afgeschaft. Op [[30 mei]] [[1973]] werd de protestant [[Erskine Childers]] president, gevolgd door [[Cearbhall Dlaigh]] ([[1974]]-[[1976]]) en [[Patrick Hillary]] ([[1976]]-[[1990]]. | ||
+ | |||
+ | Met steun van de sociaal-democraten werd mevr. [[Mary Robinson]] - een onafhankelijke kandidaat - in [[1990]] tot president gekozen. In 1997 werd mevr. [[Mary McAleese]] president, en in [[2004]] werd haar ambtstermijn met 7 jaar verlengd. Er hadden zich voor de verkiezingen geen tegenkandidaten gemeld. | ||
+ | |||
+ | ==Zie ook== | ||
+ | * [[Ierland van A tot Z]] | ||
+ | * [[Lijst van monumenten op de Werelderfgoedlijst#Ierland|Monumenten op de Werelderfgoedlijst]] | ||
+ | * [[Counties van Ierland]] | ||
+ | * [[Ierland (eiland)|Ierland]] | ||
+ | |||
+ | === Klimaat === | ||
+ | Voorbeeldland ligt aan de warme golfstroom zodat de winters aangenaam zijn. In de zomer kan het vrij warm worden, vooral in het binnenland. | ||
+ | |||
+ | === Bekende Ierse producten en bedrijven === | ||
+ | * [[Bailey's]] | ||
+ | * [[Guinness]] | ||
+ | * [[Kerrygold]] | ||
+ | * [[Jameson]] | ||
+ | * [[Ryanair]] | ||
+ | * [[Waterford kristal]] | ||
+ | |||
+ | === Beroemde Ieren === | ||
+ | * [[Bono]] (Paul David Hewson), zanger | ||
+ | * [[Adam Clayton]], bassist | ||
+ | * [[Sinead O'Connor]], zangeres | ||
+ | * [[The Corrs]], popgroep | ||
+ | * [[Paul Hewson]], ([[Bono]]), zanger | ||
+ | * [[James Joyce]], schrijver | ||
+ | * [[Neil Jordan]], filmregisseur | ||
+ | |||
+ | === Weetjes === | ||
+ | * Wist je dat het opeten van een levende kikker een oud Ierse manier was om buikpijn te genezen? | ||
+ | * En dat de kleinste kerk van Ierland te vinden is in Portbraden in Co. Antrim (10 voet lang en 6 voet breed) | ||
+ | |||
+ | === Belangrijke adressen === | ||
+ | * Ierse ambassade in Nederland | ||
+ | :Irish Embassy | ||
+ | :Dr. Kuyperstraat 9 | ||
+ | :2514 BA Den Haag | ||
+ | :Telephone: +31-70-363-0993 / +31-70-363-0994 | ||
+ | :Fax: +31-70-361-7604 | ||
+ | :Email: [mailto:info@irish-embassy.demon.nl info@irish-embassy.demon.nl] | ||
+ | |||
+ | * Ierse ambassade in Belgi | ||
+ | :Embassy of Ireland | ||
+ | :50 Rue Weirz | ||
+ | :1050 Brussels | ||
+ | :Telephone: +32-2-235-6676 | ||
+ | :Fax: +32-2-235-6671 | ||
+ | |||
+ | * Nederlandse ambassade in Ierland | ||
+ | :Royal Netherlands Embassy | ||
+ | :160 Merrion Road | ||
+ | :Dublin 4 | ||
+ | :Ireland | ||
+ | :Tel: +353 1 269 3444 | ||
+ | :Fax: +353 1 283 9690 | ||
+ | |||
+ | === Centrale topics op FOK! === | ||
+ | [http://forum.fok.nl/topic/43260 TRV / ireann (oftewel Ierland)] | ||
+ | |||
+ | {| style="width:100%; background:#eeeeee; border:1px solid #000000;" | ||
+ | |- | ||
+ | | Terug naar het [[Landenoverzicht]] | ||
+ | |} |
Versie van 6 jun 2005 om 23:14
De Ierse Republiek (�ire in het Iers en Ireland in het Engels) is een Europees land dat op het gelijknamige eiland ligt. Ierland is sinds 1973 lid van de Europese Unie, maar is geen lid van de NAVO.
Ligging
Ierland is het op twee na grootste eiland van Europa, en ligt ten westen van Verenigd Koninkrijk.
Cultuur
Geschiedenis
Na de onderdrukking van de Paasopstand (april 1916) begonnen Ierse vrijwilligers gegroepeerd in de IRA (Irish Republican Army) een guerrillastrijd tegen de Britten. De Britse premier David Lloyd George meende via de instelling van twee parlementen (��n voor Noord-Ierland en ��n voor Zuid-Ierland), het geweld te doen ophouden. In het protestantse Noord-Ierland (Ulster) kwam inderdaad een parlement bijeen. De katholieke Zuid-Ieren weigerden echter iedere consessie aan de Engelsen. Premier Lloyd George wist echter via onderhandelingen met de Ierse patriotten een vrede te bewerkstelligen. Zuid-Ierland verkreeg praktisch onafhankelijkheid als Ierse Vrijstaat middels het Anglo-Iers verdrag op 6 december 1921 . Noord-Ierland bleef Brits.
De extremistische vleugel van de IRA o.l.v. Eamon de Valera weigerde echter akkoord te gaan met de 'deling' van Ierland in een Vrijstaat en een Brits Ulster. Het gevolg was een burgeroorlog van voor- en tegenstanders van de Vrijstaat. Uiteindelijk schikte Eamon de Valera in en legde zich neer bij de deling. Besprekingen tussen de Vrijstaat en Noord-Ierland over een herziening van de landgrens liepen op niets uit (1925).
De Valera's [[Fianna F�il]] partij trad in 1927 toe tot de regering van premier William Cosgrave. In 1932 werd de Valera zelf premier en nam een aantal anti-Britse (economische) maatregelen. In 1937 verklaarde hij Ierland onafhankelijk, maar riep niet de republiek uit. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bleef Ierland neutraal. In 1948 werd de Valera tijdens verkiezingen verslagen en in 1949 werd de Republiek Ierland uitgeroepen. In 1951 werd de Valera opnieuw minister-president en in 1959 president der republiek. In 1972 werd de bijzondere rol van de Rooms-Katholieke Kerk per referendum afgeschaft. Op 30 mei 1973 werd de protestant Erskine Childers president, gevolgd door [[Cearbhall � D�laigh]] (1974-1976) en Patrick Hillary (1976-1990.
Met steun van de sociaal-democraten werd mevr. Mary Robinson - een onafhankelijke kandidaat - in 1990 tot president gekozen. In 1997 werd mevr. Mary McAleese president, en in 2004 werd haar ambtstermijn met 7 jaar verlengd. Er hadden zich voor de verkiezingen geen tegenkandidaten gemeld.
Zie ook
Klimaat
Voorbeeldland ligt aan de warme golfstroom zodat de winters aangenaam zijn. In de zomer kan het vrij warm worden, vooral in het binnenland.
Bekende Ierse producten en bedrijven
Beroemde Ieren
- Bono (Paul David Hewson), zanger
- Adam Clayton, bassist
- Sinead O'Connor, zangeres
- The Corrs, popgroep
- Paul Hewson, (Bono), zanger
- James Joyce, schrijver
- Neil Jordan, filmregisseur
Weetjes
- Wist je dat het opeten van een levende kikker een oud Ierse manier was om buikpijn te genezen?
- En dat de kleinste kerk van Ierland te vinden is in Portbraden in Co. Antrim (10 voet lang en 6 voet breed)
Belangrijke adressen
- Ierse ambassade in Nederland
- Irish Embassy
- Dr. Kuyperstraat 9
- 2514 BA Den Haag
- Telephone: +31-70-363-0993 / +31-70-363-0994
- Fax: +31-70-361-7604
- Email: info@irish-embassy.demon.nl
- Ierse ambassade in Belgi�
- Embassy of Ireland
- 50 Rue Weirz
- 1050 Brussels
- Telephone: +32-2-235-6676
- Fax: +32-2-235-6671
- Nederlandse ambassade in Ierland
- Royal Netherlands Embassy
- 160 Merrion Road
- Dublin 4
- Ireland
- Tel: +353 1 269 3444
- Fax: +353 1 283 9690
Centrale topics op FOK!
[http://forum.fok.nl/topic/43260 TRV / �ireann (oftewel Ierland)]
Terug naar het Landenoverzicht |